15 دفعه ای که سریال ها و فیلم های هالیوودی از کمیک بوک تقلید کردند

بله درسته ... هالیوود تا دلتون بخواد از روی کمیک بوک های سوپرهیرویی تقلید کرده.

مقدمه: هیچ وقت فکر نکنید هالیوود محل ایده های بکر و اریجیناله چون تقریبا هر فیلم و سریالی که میسازه به نوعی از منبعی دیگر آمده یا الهام گرفته شده. به طور مثال فیلم های ماندگار و کلاسیکی همچون "پدرخوانده" یا "آرواره های کوسه" براساس رمان ساخته شده اند . اخیرا هم که شاهد ظهور فیلم های سوپرهیرویی بوده ایم که تقریبا 90 درصد از روی کمیک بوک اقتباس شده اند. و خوب همه میدانیم که هالیوود چقدر دوست داره فرنچایزهای خودش رو مدام ریبوت یا بازسازی کنه. اما مساله اینجاست که در برخی موارد وقتی یک نفر در فیلم یا سریال خودش از کمیک بوک الهام میگیره اما اصلا به منبع اصلی اشاره ای نمیکنه! اینجوری شاید فکر میکنند میتونند تماشاچی عام رو فریب بدهند تا خیال کنند چیزی که ساخته اند کاملا ایده اریجینال خودشون بوده! نمیشه هم گفت فقط فلان استودیو یا فلان کارگردان ایده هایی رو از کمیک بوک گرفته اند. به طور مثال کارگردانان بزرگی هچون کریستوفر نولان یا دارن آرونوفسکی در برخی از آثار خود از مانگا (کمیک بوک های ژاپنی) ایده گرفته اند. گاهی اوقات هم برخی استودیوها بوده اند که رایت فلان شخصیت را نداشته اند ولی شخصیت های مشابه ای درست کرده اند با اندکی تغییر! در هر حال در این مقاله که از سایت CBR ترجمه شده به 15 فیلم یا سریال معروفی که ایده های اصلی خود را از دنیای کمیک بوک گرفته اند اشاره میشه.

15- ماتریکس (The Matrix)

ماتریکس (The Matrix)

اون صحنه مشهور و نمادین فیلم تاریخی "ماتریکس" را یادتون هست که «نیو» با بازی «کیانو ریوز» میبینه که «مورفیوس» از ساختمان های بلند میپره و تمام قوانین فیزیک رو میشکنه؟ شرمنده که اینو میگم ولی ایده اش مثل خیلی دیگر از ایده های این فیلم از کمیک معرکه The Invisibles نوشته «گرنت موریسون» گرفته شده است. داستان این کمیک درباره گروهی هستش که با رژیمی که مصممه واقعیتی خلق کنه که چیزی جز یک توهم نیست، میجنگه. به نظرتون آشنا میاد؟ آره دیگه. این همون تم اصلی سری فیلم های ماتریکسه. همچنین این کمیک صحنه ای داره که در آن رهبر کچل گروه توسط آدم بدی که لباس مقامات دولتی رو داره شکنجه میشه. یک سری صحنه های دیگری هم هست که عینا در فیلم ماتریکس تکرار شده اند. درسته که واچوفسکی ها (کارگردانان ماتریکس) هرگز به اینکه از این کمیک الهام گرفته اند اشاره ای نداشته اند اما گرنت موریسون در مصاحبه ای اعلام کرده: "به من گفته شده که کمیک های Invisibles سر صحنه فیلمبرداری ماتریکس دست به دست میشده تا به عنوان مرجع بصری ازشون استفاده بشه".

14- روزی روزگاری (Once Upon a Time)

روزی روزگاری (Once Upon a Time)

ایده سری کمیک های Fables واقعا جالب بود. در این کمیک که سال 2002 توسط «بیل ویلینگهام» خلق شده شخصیت هایی معروفی از افسانه های پریان میبینیم که دور هم جمع شده و جماعتی را به صورت مخفیانه و دور از چشم انسان ها برای خود تشکیل داده اند. این سری واقعا تحسین برانگیز بود و جوایز متعددی هم کسب کرده و براساس ایده ای Fun بنا نهاده شده است. و اما در سریال "روزی روزگاری" که از سال 2011 روی آنتن است هم جماعتی متشکل از شخصیت های داستان های معروف پریانی را شاهد هستیم که دور از چشم انسان ها زندگی میکنند. پس میبینید که ایده اصلی سریال از کمیک Fables گرفته شده. تازه درست قبل از اینکه این سریال ساخته بشه شبکه ABC سعی کرد با خالقین این کمیک به توافق برسه ولی نشد بنابراین به جای آن سریال روزی روزگاری را ساخت! البته باید قبول کرد که این سریال بعد از چند قسمت نشون داد که با Fables تفاوت های اشکاری داره ولی در هر حال ایده اصلی خودش رو از اون گرفته.

13- تلقین (Inception)

تلقین (Inception)

سال 2010 فیلم "تلقین" ساخته «کریستوفر نولان» بسیار مورد توجه قرار گرفت ولی خیلی ها به اشتباه بهش لقب یک فیلم "اریجینال" دادند. ایده اصلی درباره افرادی هستش که وارد خواب و رویای دیگران میشوند و ایده هایی را در ذهن آنان تلقین میکنند. از نظر بصری این فیلم بسیار خلاقانه و چشمگیر بود. موفقیت مالی خوبی هم نصیبش شد. اما چیزی که احتمالا ازش خبر نداشتید اینه که این فیلم براساس رمان/مانگا/انیمه ای به نام Paprika ساخته شده است. Paprika نیز موضوعش درباره ورود به رویای افراد برای دستیابی به اطلاعات است. ضمن اینکه سبک بصری که در فیلم نولان میبینیم هم قبلا به وفور در انیمه/مانگا Paprika به کار رفته بود! مخصوصا اینکه یک صحنه در راهرو در انیمه Paprika هست که بسیار شبیه به اون صحنه نمادین راهرویی در فیلم تلقین است (همون صحنه ای که «جوزف گوردون لویت» داخلش هست). بدون شک تلقین یک فیلم اکشن زیبا و خلاقانه و fun است ولی دیگه بهش لقب اریجینال ندهید!

12- داستان عامه‌پسند (Penny Dreadful)

داستان عامه‌پسند (Penny Dreadful)

همانطور که قبلا در این مقاله گفته شده بود، "انجمن جنتلمن های غیر عادی" (The League of Extraordinary Gentlemen) نام کمیکی هستش که توسط نویسنده بزرگ دنیای کمیک «آلن مور» و همچنین طراحی به نام «کوین اونیل» در سال 1999 خلق شد. اعضای این گروه همگی از ادبیات دوران ویکتوریایی و از کتاب های نویسندگان مشهوری مثل ژول ورن (نویسنده "بیست هزار فرسنگ زیر دریا" ، سر آرتور کانن دایل (خالق "شرلوک هولمز")، برام استوکر (خالق "دراکولا")، اچ جی ولز (خالق شخصیت "مرد نامرئی") و رابرت لویی استیونسون (خالق شخصیت "دکتر جکیل و مستر هاید") قرض گرفته شده اند. میبینید واقعا چه ایده شگفت انگیزی پشت این گروه هست؟ در واقع درست مثل "جاستیس لیگ" که محبوب ترین شخصیت های دی سی را در خود داره، این گروه هم معروف ترین شخصیت های ادبیات تخیلی قرن نوزدهم میلادی را گرد هم آورده است. سال 2014 شبکه Showtime به نظر خیلی از این ایده خوشش آمده بود و سریالی ساخت به نام " داستان عامه‌پسند" (Penny Dreadful). کاملا هم مشخص بود از کمیک آلن مور اقتباس کرده. البته درسته که از شخصیت های متفاوتی نیز استفاده کردند ولی ایده اصلی و حال و هوای سریال کاملا از کمیک "انجمن جنتلمن های غیر عادی" گرفته شده چون شخصیت‌های بسیاری از داستان‌های ایرلندی و انگلیسی قرن نوزدهم را به تصویر می‌کشد، که از این شخصیت‌ها می‌توان به دوریان گری اثر اسکار وایلد، مینا هارکر و آبراهام ون هلسینگ از دراکولای برام استوکر، ویکتور فرانکنشتاین و هیولای او از کتاب فرانکنشتاین اثر مری شلی و دکتر هنری جکیل از مورد غیرعادی دکتر جکیل و آقای هاید به قلم رابرت لویی استیونسن اشاره کرد. نکته بامزه اینه که میگن به خاطر محبوبیت این سریال الان شایعه شده شاید بخوان دوباره فیلمی ریبوت شده از انجمن جنتلمن های غیر عادی بسازند! بامزه تر میشه اگه این اتفاق بیفته و اونوقت یه سری بیان بگن از سریال داستان عامه‌پسند تقلید کرده !!!

11- قوی سیاه (Black Swan)

قوی سیاه (Black Swan)

بارها دیده شده که فیلمسازی پیدا بشه که هر گونه تشابه یا الهام گیری از منابع دیگر رو انکار کنه. «دارن آرونوفسکی» هم یکی از این فیلمسازان است. در واقع این قضیه در شاهکارهای او به نام های "مرثیه ای برای یک رویا" و "قوی سیاه" مشهود است. این فیلم ها به وضوح از مانگا/انیمه "آبی تمام عیار" (Perfect Blue) الهام گرفته اند. به ویژه قوی سیاه که مثل بازسازی این مانگا میمونه! حتی بعد از انکارهای مکرر آقای آرونوفسکی باز هم نمیشه منکر این تقلید ها شد. اولا که آرونوفسکی سالهاست که رایت Perfect Blue رو در اختیار داره. خودشم گفته که بین اونا تشابهاتی است ولی ازش الهام نگرفته. ولی اگر در اینترنت بگردید ویدئوهایی رو پیدا میکنید که نشون میده ایشون شات به شات از این مانگا "الهام" گرفته! شایدم اقای آرونوفسکی ایده "دختری جوان که حرفه خودش رو برای رسیدن به یک عرصه هنری جدید ترک میکنه ولی بعدش از استرس دچار جنون میشه و یک همزاد خیالی رو تجسم میکنه و بعدش باهاش میجنگه که در نهایت به زخم با شیشه ختم میشه" رو اونقدر دم دستی و متداول میدونه که اونو تقلید نمیدونه!

10 – مرد تاریکی (Darkman)

مرد تاریکی (Darkman)

قبل از اینکه استاد «سم ریمی» سری فیلم های اسپایدرمن رو بسازه یک سری ابرقهرمانی دیگر هم داشت به نام "مرد تاریکی" یا "دارک من". داستان فیلم درباره دانشمندی بود که صورتش در حادثه ای به شدت آسیب میبینه و از ریخت میفته ولی سعی میکنه از ماسک هایی استفاده کنه تا صورتش رو مخفی نگه داره. همچنین موفق میشه از روی صدا و ظاهر دیگران کپی کنه تا با جرم و جنایت بجنگه. فیلمش راستش خیلی ماندگار نیست ولی در عین حال نشان دهنده اینه که سم ریمی چقدر به داستان های ابرقهرمانی علاقه داره و چقدر دوست داره اونا رو با تم های دارک پیوند بزنه. گفته میشه ریمی اولش خیلی دوست داشت از روی بتمن یا یکی دیگر از شخصیت های بسیار قدیمی دنیای کمیک به نام "سایه " (Shadow) فیلم بسازه ولی نشد که بشه و در نتیجه با ترکیب شخصیت سایه و بتمن به Darkman رسید! (جالبه که قبلا تو این مقاله گفته بودیم که یکی از منابع الهام بخش شخصیت بتمن هم همین شخصیت سایه بوده). البته فرق استاد ریمی اینه که بارها و بارها اعلام کرده که برای خلق این فیلم مرد تاریکی از داستان ها و شخصیت های کمیک بوکی و مخصوصا از سایه الهام گرفته است.

9- انتقام جوی سمی (Toxic Avenger)

انتقام جوی سمی (Toxic Avenger)

همانطور که پیشتر در این مقاله گفته شد ، "انتقام جوی سمی" نام یک فیلم ابرقهرمانی با مایه های کمدی/ترسناک است که سال 1984 توسط «مایکل هرز» و «للوید کافمن» ساخته شد . قرار بود به صورت فیلم مستقل کم بودجه که بهشون B-Movie گفته میشه ساخته بشه. همینطور هم شد. اولش برای مدتی نظر کسی را جلب نکرد ولی اواخر سال 1985 و به لطف اکران در سانس نیمه شب برخی از سینماهای نیویورک به شهرت رسید و الان یک فیلم کالت کلاسیک به شمار میاد. بعدش هم که سه دنباله و یک نمایش موزیکال از رویش ساخته شد و حتی یک سریال کارتونی و یک کمیک مارول! داستانش درباره یک nerd به نام «ملوین جانکو» است که داخل مواد سمی سقوط میکند و به شخصیتی به نام انتقام جوی سمی تبدیل میشود. خب حالا بیایید فکر کنیم که کدوم nerd دنیای کمیک بوک بود که همه بهش زور میگفتند و به خاطر ماده رادیواکتیو تبدیل شد به یک ابرقهرمان؟ پیتر پارکر ملقب به مرد عنکبوتی! خود سازندگان این فیلم هم اعتراف کرده اند که انتقام جوی سمی را براساس محبوبیت اسپایدرمن خلق کردند.

8- اسکای های (Sky High)

اسکای های (Sky High)

در فواصل سالهای 2000 تا 2005 فیلم های اسپایدرمن و مردان ایکس ارباب بلامنازع ژانر ابرقهرمانی بوده و موفقیت های زیادی هم کسب کرده بودند. همون موقع استودیوهایی بودند در هالیوود که به شدت میخواستند فرنچایزهای ابرقهرمانی خاص خودشان را داشته باشند. یکی از اونا دیزنی بود که اون موقع صاحب شخصیت کمیک بوکی خاصی نبود و بنابراین مجبور شد ایده خودش رو از یکی دیگه بدزده! در نتیجه فیلم Sky High ساخته شد که میشه بهش گفت "تلاش دیزنی برای داشتن یک فرنچایز مردان ایکسی" . البته لحن این فیلم بیشتر برای کودکان و نوجوانان مناسب بود. ولی ایده اش دقیقا مثل ایکس من بود: مدرسه ای برای نوجوانان با استعداد که دور هم جمع شده بودند تا طرز استفاده از قدرت های خود را یاد بگیرند و به بشریت کمک کنند. در این راه از کمک معلمین مسن تر خود بهره میگرفتند و البته با یک خبیث هم جنگیدند. دیگه واقعا تابلوئه که دیزنی بسیاری از ایده های این فیلم رو از کمیک ها و فیلم های مردان ایکس گرفته بوده. البته این فیلم زیاد موفق نبود و دنباله ای هم برایش ساخته نشد. بعدشم دیزنی تصمیم گرفت راه آسان تری رو برای آنچه میخواد انتخاب کنه؛ راهی که در آن تخصص داره: خریدن یک کمپانی کمیک بوکی به اسم مارول! اینجوری دیگه مشکلش در نداشتن سوپرهیرو کاملا حل شد!

7- خانواده غیر عادی (No Ordinary Family)

خانواده غیر عادی (No Ordinary Family)

احتمالا کسی یادش نیست که سال 2010 شبکه ABC یک سریال تلویزیونی داشت براساس کمیک بوک های "چهار شگفت انگیز" مارول. اسمش بود No ordinary Family و در آن خانواده ای چهار نفره را دیدیم که نیروی فوق بشری داشتند و البته یکی از بازیگران اصلی اش هم آقای «مایکل چیکلیس» بود که در دو فیلم نخست چهار شگفت انگیز نقش «ثینگ» رو بازی کرده بود! او نقش پدری را بازی میکرد که به همراه خانواده اش بعد از اینکه هواپیمای آنها در آمازون سقوط کرد دارای نیروهای فوق بشری شدند. میبینید که چقدر ایده اصلی اش شبیه به چهار شگفت انگیز است؟ این سریال بودجه زیادی نداشت ولی اونقدرها هم بد نبود و لحظات جالبی را در آن شاهد بودیم. ولی اگر میخواهید از داستان خانواده ای دارای نیروهای فوق بشری لذت ببرید آیا واقعا چیزی بهتر از چهار شگفت انگیز وجود داره؟

6- میوتانت ایکس (Mutant X)

میوتانت ایکس (Mutant X)

سریال "میوتانت ایکس" یکی از عجیب ترین موردهای تقلیدی در تاریخ هالیوود است. یعنی خود مارول آن را از روی کمیک های مردان ایکس ساخت! در حقیقت سال 2001 مارول که اون موقع رایت سینمایی یا تلویزیونی ایکس من را نداشت (چون به فاکس فروخته بود) در به در دنبال این بود که سریالی مشابه بسازه ولی نمیتونست. بنابراین از ایده اصلی اکس من استفاده کرد و سریالی ساخت به نام Mutant X! فاکس هم اصلا خوشش نیومد و از مارول شکایت کرد . بعدشم بیرون از دادگاه قضیه حل و فصل شد و به توافق رسیدند. در کل این سریال پتانسیل بسیار خوبی داشت و خیلی هم با استقبال مواجه شد و 3 فصل از آن هم ساخته شد ولی شركت سازنده سریال هم ورشكسته شد و در نتیجه این سریال محبوب هم كنسل شد. در حالیكه قرار بود سیزن 4 آن هم ساخته شود ... حیف !

5- کرانیکل (Chronicle)

کرانیکل (Chronicle)

نویسنده فیلم "کرانیکل" یعنی آقای «مکس لندیس» این حقیقت رو که عاشق کمیک بوکه هرگز پنهان نکرده. او حتی برای دی سی و Image هم کمیک نوشته. بنابراین جای تعجبی نداره که فیلم موفق کرانیل شباهت های زیادی به کمیک بوک و مانگا داشته باشه. درسته که برخی المان ها و ایده ها از داستان های کلاسیک سوپرهیرویی گرفته شدن ولی از نظر بصری بیش از هر چیز رد پای مانگا و انیمه مشهور "آکیرا" (Akira) در آن دیده میشود. در یک سوم نهایی کرانیکل، وقتی شخصیت اصلی ، اندرو، از بیمارستان میاد بیرون باند پیچی شده است و با قدرت های خودش دست به طغیان و هرج و مرج میزنه و این دقیقا شبیه به شخصیت Tetsuo در آکیرا است. البته پایان اونا فرق داره ولی کاملا معلومه که کارگردان کرانیکل (جاش ترانک) و نویسنده فیلمنامه (مکس لندیس) میخواسته اند نسخه خود از آکیرا را بسازند (مخصوصا با اون سکانس نمادینی که شیشه ساختمان شیشه ای میشکند).

4- خانواده شگفت انگیز (The Incredibles)

خانواده شگفت انگیز (The Incredibles)

گاهی اوقات اونی که تقلید میکنه از اونی که از روش تقلید میشه موفق تر از آب در میاد! این اتفاق برای کارتون The Incredibles محصول دیزنی/پیکسار افتاد! یعنی کاملا معلومه از ایده و المان های چهار شگفت انگیز الهام گرفته ولی وقتی اکران شد هم از فیلم های چهار شگفت انگیز فروش بیشتری کرد و هم اینکه تماشاچیان و منتقدین سینما ازش بیشتر استقبال کردند. اونا هم مثل چهار شگفت انگیز خانواده ای هستند که قدرت های خارق العاده دارند و مدام دارند با هم جر و بحث میکنند ولی در نهایت هوای همدیگر رو دارند. قدرت هاشون هم جوریه که اگر بهشون دقت کنید یاد قدرت های اعضای چهار شگفت انگیز میفتید. و الان که رایت سینمایی چهار شگفت انگیز دوباره برگشته دست مارول و دیزنی واقعا چه عالی میشه اگه شاهد یک کراس اور بین اونا باشیم!

3- اتفاقات عجیب و غریب (Stranger Things)

اتفاقات عجیب و غریب (Stranger Things)

سریال " اتفاقات عجیب و غریب" واقعا سریال خوب و پرکششی هستش (تو ایران هم دوبله شده). این سریال نمونه بارز کپی برداری از فیلم های و سریال های معروف و کمیک بوک هم هست! یعنی میشه گفت تقریبا تمام جنبه های این سریال از یک چیزی در pop culture الهام گرفته. خیلی ها هم گفته اند که چقدر شبیه به آثار کلاسیک دهه 80 میلادی هستش (مثلا فیلم E.T ساخته «استیون اسپیلبرگ») ولی چیزی که خیلی بهش پرداخته نمیشه شباهت های اون با مانگا/انیمه «آکیرا» هستش. یعنی اون دختره "یازده" (Eleven) در واقع همون Tetsuo هستش. هر دو نوجوان هستند که قدرت های مخرب تله کنتیک دارند و از آزمایشگاه هایی که تحت نظر دولته فرار میکنند (اونایی که این آزمایشگاه ها رو اداره میکنند میخوان از قدرت های اونا برای نیت های بدی استفاده کنند). حتی در سیزن اول ما یازده را خیلی در لباس آزمایشگاهی میدیدیم که اونم شبیه به ظاهر نمادین Tetsuo هستش. مساله اینجاست که این سریال اونقدر از جاهای مختلف الهام گرفته که آدم اصلا آکیرا رو متوجه نمیشه!

2- قهرمانان (Heroes)

قهرمانان (Heroes)

"قهرمانان" از اون سریال های معروف شبکه NBC بود که وقتی پخش شد بسیار محبوب شد. در واقع فصل اولش عالی بود ولی فصل دوم خیلی بیخود شد. داستانش این بود که بعد از یک کسوف آدم هایی از سراسر جهان متوجه میشوند که نیروهای ماورا الطبیعه دارند . بعدش باید در کنار هم جمع بشوند تا جلوی پایان دنیا رو بگیرند . اما همزمان یک موجود دارای نیروی فوق بشری داره اونا رو شکار میکنه. این قسمتش شبیه به Watchmen هستش درسته؟ اما از اون بیشتر به کمیک Rising Stars شباهت داره که توسط «جی. مایکل استراکزینسکی» در فاصله سالهای 1999 تا 2005 برای انتشارات Top Cow خلق شد. در این کمیک وقتی نوری مرموز در آسمان دیده میشه انسان هایی با قدرت های فوق بشری پیدا میشوند. بعد بزرگ میشوند و بهشون لقب "ویژه ها" (Specials) داده میشه . بعد به معمای اینکه چه کسی داره ویژه ها رو میکشه تا به قدرت هاشون دست پیدا کنه، پرداخته میشه . در هر حال heroes ما رو خیلی یاد واچمن و Rising Stars میندازه.

1- انسان‌های فردا (The Tomorrow People)

انسان‌های فردا (The Tomorrow People)

" انسان‌های فردا" نام سریالی انگلیسی است که اخیرا در آمریکا بازسازی و از شبکه CW پخش شد. شبکه CW هم که میدونید کلا دست رد به سینه هیچ پروژه ابرقهرمانی نمیزنه! داستانش درباره موجوداتی است که بهشون لقب homo superior (یعنی برتر از انسان) داده اند و جالبه که این عبارت مختص جهش یافته های دنیای کمیک های مردان ایکس است! آنها نسخه تکامل یافته تر از انسان ها هستند و وقتی به سن بلوغ میرسند قدرت هاشون بروز میکنه و نیروهای مختلفی کسب میکنند. اعضای این گروه از دست گروهی دیگر که ازشون متنفر هستند فرار میکنند. خب .. همه اینا که یعنی ایکس من! در هر حال CW از فقدان سریال های ایکس من استفاده کرد تا این سریال رو بسازه . ولی ملت جنس اصل رو از کپی خوب تشخیص میدن و این سریال هم فقط 1 فصل دوام آورد و به خاطر نداشتن تماشاچی کافی کنسل شد.

مهدی ترابی مهربانی